قسمت نهم معرفی انیمیشنهای مطرح 2013؛ و چند نکته ترجمه ای!

ابری با احتمال بارش کوفته قلقلی (2)

(انتقام پسمانده ها)

تاریخ اکران: 5 مهر 92

محصولی از Sony Pictures Animation

(سازنده آثاری چون هتل ترنسیلوانیا، فصل شکار، فصل موج سواری، اسمارفها و ...)

 بعد از 4 سال، دیروز قسمت دوم این انیمیشن "خوردنی" در سینماهای امریکا اکران شد. قسمت یکش که جذابیت و شیرینی خاص خودشو داره و انیمیشنیه که بارها و بارها میشه با لذتی کودکانه بشینی پاش و نیگاش کنی.

در قسمت دوم، فلینت لاکوود و دوستانش مجبور به ترک شهرشون شدن و فلینت در شرکتی متشکل از بهترین مخترعان دنیا، مشغول به کاره. اما وقتی بهش خبر میرسه که دستگاه بدنامش هنوز از کار نیفتاده و در حال ساختن غذاهایی به شکل حیواناته، مجبور میشه پستشو ترک کنه تا به "نجات دنیا" بشتابه و مردم جهان رو از شر این موجودات نیمه خوراکی-نیمه حیوانی خطرناک، خلاص کنه.

تقریبا تمامی کاراکترهای اصلی قسمت قبل در این قسمت هم حضور دارن و گویندگانی چون بیل هادر (به جای فلینت لاکوود)، آنا فاریس، کمدین معروف سری فیلمهای scary movie (به جای سم اسپارکس)، تری کروز (به جای پلیس)، نیل پارتیک هریس (به جای استیو) و .... هم درش ایفای نقش کردن.

با توجه به جذابیت قسمت اول و سابقه کمپانی سونی پیکچرز، به نظر میاد کار خوبی شده باشه.

راستی یادش بخیر! قسمت یک این کارتون دو دوبله بسیار خوب داشت. تقریبا تمام گویندگیهای هر دو دوبله عالی بودن. ساناز غلامی و امین قاضی که یه جورایی ترکوندن اصن. آنیتا قالیچی هم حرف نداشت. گویندگی رهبر نوربخش رو واسه باباهه خیلی دوست داشتم. حیف که مدتهاست دیگه از شنیدن هنرنماییش محرومیم....

فقط امیدوارم برای دوبله قسمت دوش اتفاقات خوبی بیفته.

تریلر دوم این انیمیشن رو میتونید در اینجا مشاهده کنید.

جاستین و شوالیه های دلاور

محصول اسپانیا

تاریخ اکران در اسپانیا: 29 شهریور 92

داستان این انیمیشن در مورد پسر جوانی به نام "جاستینه". کشور محل زندگی او، دارای نظامی بسیار خشک و مقرراتی و پر از قوانین ریز و درشته. جاستین یه پسر کاملا عادیه که طبق معمول همه انیمیشنها، رویایی بزرگ در سر داره. رویای شوالیه شدن. اونم تو کشوری که شوالیه ها رو به نقاط دوردست تبعید کردند.

اما پدر جاستین که مشاور ارشد ملکه است، دوست داره پسرش در آینده وکیل بشه و پا جای پای او بذاره. اما جاستین میخواد مثل پدربزرگش به یه شوالیه بزرگ تبدیل بشه. و در این راه، مادربزرگ جاستین، سه راهب و یک دختر جسور و زیبا، الهام بخش او میشن تا اصول باستانی شوالیه ها رو یاد بگیره.

در حالیکه به نظر نمیرسه جاستین هنوز آمادگی لازم رو برای نبردهای شوالیه ای پیدا کرده باشه، شوالیه های تبعید شده، به قصد براندازی حکومت، به شهر هجوم میارن و حالا همه امید مردم، به جاستین، این شوالیه ی دست و پا چلفتیه.

استفاده از "اژدها" در این انیمیشن آدمو یاد "چگونه اژدهایتان را تربیت کنید" میندازه.

شاید شاخصترین نکته در مورد این انیمیشن، صداپیشگی هنرپیشه محبوب، آنتونیو باندراس باشه.

تریلر این انیمیشن رو میتونید در اینجا مشاهده کنید.

آمااااااااااااا.....

تو نظرات پست قبلی، دوست نکته سنجمون محمد عزیزیان، سوال خوبی رو راجب ترجمه یکی از جمله های انیمیشن خانواده کرود پرسید.

در اوایل فیلم، وقتی خانواده کرود، آرایش صبحانه یابی به خودشون میگیرن، گراگ (پدر خانواده) توصیه های انگیزه بخشی رو به خونوادش میکنه و در آخر هم جمله ای رو میگه که یه جورایی شعار اصلی او محسوب میشه. گراگ به خونوادش میگه: never not be afraid

همونطور که در جواب کامنت گفتم، دقت یه مترجم، تو همچین جملات چالشی ای مشخص میشه. اینگونه جملات، جملات کلیدی ای هستند که اصلا کل پیام انیمیشن رو دوش اونهاست و اگه اشتباه درک و ترجمه بشن، پیام اصلی اثر رو نابود میکنن.

مثل دوبله انجمن که به این صورت ترجمه شده: نبینم کسی نترس نباشه!!!

که صد در صد اشتباهه. چه توسط مترجم اینجوری ترجمه شده باشه و چه توسط مدیر دوبلاژ عوض شده باشه.

خدمتتون عرض شود که کسانی که این انیمیشنو دیدن حتما میدونن که پدر خانواده، شخصیتی به شدت محافظه کاره و همش نگران اینه که مبادا برای خانوادش اتفاق بدی پیش بیاد. و همش به خانواده توصیه میکنه که همیشه باید afraid باشن، یعنی مدام باید نگران این باشن که بلایی سرشون نیاد و باید از چیزای جدید دوری کنن و احتیاط رو رعایت کنن و برای اینکه بهشون صدمه ای نرسه باید از همه چیز (مخصوصا چیزای جدید و ناشناخته) بترسن.

به همین خاطر در اون صحنه، از جمله never not be afraid ( که یه جور بازی با کلماته) استفاده میکنه. که معنی تحت اللفظیش میشه: هرگز نترس نباشید. و به عبارت بهتر، یعنی: همیشه باید بترسید (منفی در منفی= مثبت). خیلی ساده اس.

اما در اواخر فیلم، گراگ که به طور مشخصی شخصیت و طرز تفکرش متحول شده، به دخترش توصیه میکنه: never be afraid، یعنی: هرگز نترس.

یعنی اون کلمه not از طرز فکر پدر خانواده حذف شده و این، تقریبا هدف و تم اصلی این داستانه.

من یادمه که اشکان صادقی هم در مورد این دو جمله با من مشورت کرد و چه خوبه که همه مدیران دوبلاژ ما وقتی به جمله ابهام آمیزی برخورد کردند، تماس با مترجم و نظرخواهی از او رو افت کلاس ندونن!

و به خاطر همین چیزاس که میگم حالت ایده آل و آرمانی اینه که مترجم سر دوبله حضور داشته باشه. البته به شرطی که مدیر دوبلاژ مشورت با مترجم رو کسر شأن ندونه و از اون مهمتر، خود مترجم در ترجمش دچار اشتباه نشده باشه!

 یه مطلبی هم در مورد بامزه کردن و کار کردن روی شخصیتها (!) بیان شد.

قطعا وظیفه مترجم (و حتی مدیر دوبلاژ) بامزه کردن و کار کردن روی شخصیتها نیست. ولی تو دیالوگای یه فیلم، ممکنه شوخیهایی وجود داشته باشه که واقعا مفهومی واسه مخاطب ایرانی نداشته باشه. من مترجم در اینگونه موارد به خودم اجازه میدم که اون تیکه رو کمی تا قسمتی ایرانیش کنم البته به شرطی که در راستای همون بافت باشه و مفهوم اصلی رو دگرگون نکنم!

یا مثلا بارها اتفاق میفته که در زبان اصلی از کلمات همقافیه استفاده میشه و هدف خاصی هم از بیان اون کلمات وجود داره. من اگه بخوام عینا همون کلمات رو ترجمه کنم، در اصل ساختار انیمیشنو به هم ریختم! چون معانی فارسیشون با هم همقافیه در نمیاد.

مثل کارتون "اسکوبی دو و روح دایناسور" که "شگی" با شنیدن کلمه "بد" شخصیتش تغییر میکرد. و "اسکوبی" که دقیقا نمیدونست کلمه مورد نظر چیه، مدام از کلماتی مانند sad، mad، dad، cad و امثالهم استفاده میکرد تا کلمه مورد نظر رو پیدا کنه.

خب من اگه میخواستم تحت اللفظی ترجمه کنم باید ترجمه میکردم: ناراحت، دیوانه، بابا و ... . و تصور کنید که چقدر درکش برای مخاطب ایرانی سخت بود. ولی من از کلماتی استفاده کردم که همقافیه "بد" بودن، مثل زرد، سرد، مرد، جد و .... .

این تغییرات در ترجمه، نه تنها اشکالی نداره بلکه واجب و لازمه. البته بعضیا میگن اینکارا وظیفه مدیر دوبلاژه ولی یه مترجم خوب و دوبله شناس، مترجمیه که این موارد رو رعایت کنه و کار مدیر دوبلاژ رو راحت.

اما یک مترجم یا مدیر دوبلاژ به هیچ وجه من الوجوه اجازه نداره شخصیت یه کاراکتر رو عوض کنه. کاری که متاسفانه بارها و بارها در دوبله های گلوری قدیم و جدید و خیلی از دوبله های ماهواره ای، دیدیم و الانم داریم می بینیم.

کسی اجازه نداره یه کارکتر رو "بامزه تر" کنه. کسی اجازه نداره امضای خودشو پای اثر بزنه. امضای اثر متعلق به سازندگان اون اثره و ما به عنوان تیم دوبلاژ وظیفه داریم در نهایت امانتداری ممکن، کار رو به زبون خودمون برگردونیم. و این چیزیه که بارها و بارها در موردش "کیبورد فرسایی" کردم.

حالا در طول کار چهارتا تیکه بامزه انداختن عیب نداره ولی اینجوری نباشه که همه فکر و ذکر مدیر دوبلاژ، تیکه پرانی و مزه پرانی و ایرانیزگی (!) و خندوندن مخاطب باشه.

استفاده از لهجه هم در یه جاهای کوتاهی واقعا جواب میده. مثل کارتون سونیک که چند روز پیش داشتم میدیدم و چندتا پلیس که دنبال سونیک بودن هرکدومشون یکی از لهجه های ایران رو داشتن و صحنه خیلی بامزه ای شده بود. یا بعضی تیکه ها تو کارتون آواتار پرشن تون باحاله ( در حد دو سه کلمه). ولی اینکارا در حد همون چند دیالوگ جواب میده.

اینکه بخوایم یه کاراکتر اصلی رو لهجه دار کنیم و یا دچار لکنت زبان کنیم و یا با تیریپ بهروز وثوقی در فیلم طوقی جاش حرف بزنیم، اصلا و ابدا کار حرفه ای و درستی نیست.

کارتون یا انیمیشن؟

این سوال رو چندین بار در جاهای مختلف باهاش روبرو شدم.

بعضیا به غلط فکر میکنن که کارتون در مورد آثار دو بعدی به کار میره و انیمیشن در مورد آثار سه بعدی.

اما باید بگم از لحاظ مفهومی فرق خاصی بین کارتون و انیمیشن وجود نداره. به این معنی که هر انیمیشنی رو میشه با عنوان "کارتون" خطاب کرد.

البته تفاوتهای جزئی ای هم دارن و اونم اینه که انیمیشن فقط به تصاویر متحرک گفته میشه ولی کلمه "کارتون" به نقاشیهای معمولا فکاهی ای که در روزنامه ها و مجلات مختلف چاپ میشه هم اطلاق میشه.

و در حالت عرف، به برنامه ها و آثار کوتاه تلویزیونی و انیمیشنای مخصوص کودکان که علی الخصوص دارای حیوانات انسان نما، ابر قهرمانها و اینجور چیزاست، "کارتون" گفته میشه.

ولی در حالت کلی میتونیم به تمام انیمیشنهای دو بعدی و سه بعدی بگیم "کارتون".

*************

برمیگردم.....

با شگفتانه برمیگردم.....

ینی داغونتون میکنم با پستام....

هَه هَه هَه هَه هَه هَه هَه هَه!